ULASAN buku Fanatik Mazhab Kesan Kepada Pemikiran Umat

Penulis,  Dr Mohd Asri bin Zainul Abidin
Penerbit,  Karya Bestari Sdn Bhd, Shah Alam
Tahun 2007
Muka surat 39
Harga RM3.00

Penulis seorang sarjana berkelayakan Phd dalam hadis juga seorang Mufti di Perlis,  sangat menyedari ketaksuban sebahagian umat Islam telah menimbulkan kesan kesan negatif. Sesuai dengan kedudukan penulis sebagai mufti negeri Perlis yang undang-undang tubuhnya tidak terikat dengan sebarang mazhab fikah,  telah menulis buku  kecil tapi sangat penting.

Penulis telah memulakan mukadimahnya dengan mencatat ayat 8 surah al-Maidah berkenaan kebenaran dan keadilan tidak boleh disembunyikan disebabkan kecintaan seseorang kepada kaum atau kumpulannya. Beliau mengomentari pandangan Prof Dr Muhammad Raft Uthman bahawa seseorang tidak boleh berpegang kepada sesuatu pandangan sedangkan dia tahu pandangan itu lemah atau tidak sahih (ms 2).

Penulis juga mengutip pandangan Dr Said Ramadan al-Buti yang mengatakan tiada dalil syarak yang mewajibkan muqallid beriltizam secara berterusan dalam taklidnya kepada sesuatu mazhab fikah. Malah penulis  menguatkan hujah dengan menggunakan ayat 43 surah an-Nahl yang bermaksud, "maka bertanyalah kamu kepada ahli zikir jika kamu tidak mengetahui.

Antara kesan fanatik mazhab kepada pemikiran umat ialah menyebabkan al-Quran dan Sunnah dipinggirkan.  Hal ini disebabkan pengikut mazhab lebih mengutamakan mazhab beragama sekali pun dalam hal berkenaan pendapat mazhabnya berlawanan dengan nas al-Quran dan Sunnah.

Kesan kedua ialah menyempitkan ruang hukum dan ijtihad. Menurut penulis,  para intelektual dalam sesuatu mazhab hanya akan berijtihad yang sesuai dengan dasar mazhab yang dianuti. Beliau memberi contoh hukum taharah dalam mazhab Syafie dan kehalalan haiwan lsun dalam mazhab Hanafi yang agak membebankan (ms 26).

Kesan ketiga ialah enggan mendengar pendapat lain dan bersikap keras.  Penulis memberi contoh ada segolongan konservatif di Nusantara yang menganggap sesiapa yang tidak bermazhab Syafie dihukum sesat.

Buku kecil ini sesuai dijadikan bacaan ringan tetapi membaqa mesej yang sangat mendalam kepada keintelektualan umah dalam negara.